Tajen Sabung Ayam Tradisional Bali ( Bagian 2) merupakan lanjutan dari Tajen Sabung Ayam Tradisional Bali ( Bagian 1) yang menjelaskan Kegiatan Tajen Bali memiliki banyak istilah sebutan ayam Bali, diantaranya :
Pengayam-Ayam berdasarkan Hari melaksanakan Tajen
COME UMANIS
• Ngajanang sareng ngelodang,… leban ayam saking kauh
• Raje : Sekuning papak Bangkarna
• Jaye : ijo kedas, wangkas, Biying Kuning pellet, Mate selem bangkarna
• Kaon : brumbun kedas mate putih, klawu mate putih, biying kuning mate putih
COME PAHING
• Ngalerang sareng ngelodang leb ayam kelod sareng kauh
• Raje : Ijo biru bangkarne
• Jaye : Biying,Wangkas,sekuning bangkarna
• Kaon : Buik polos kuping putih, klawu, brumbun, Serawah kedas polos
COME PON
• Ngajanang sareng Ngelodang leb ayam saking kauh
• Raje : Ijo kedas mate putih, Ijo biru mate putih
• Jaye : Biying, Wangkas, Brumbun, Buik, Klawu biru, Klawu kedas mate putih
• Kaon : Serawah kuning bangkarne mate bang
COME WAGE
• Ngajanang sareng kangin leb ayam saking kelod
• Raje : Ijo biru mate selem bangkarna
• Jaye : Klawu, Serawah kedas mate bang
• Kaon : Biying papak mate putih, Wangkas, Brumbun, Buik papak mate putih
COME KLIWON
• Ngelodang Sareng kangin leb yam saking kaje
• Raje : Sepapak Jambul bangkarna
• Jaye : Klawu, ijo, Brumbun
• Kaon : Serawah Polos, Sekuning mate putih, Buik, Wangkas, Biying kuping putih
ANGGARA UMANIS
• Ngajanang Sareng kelod leb ayam saking Kaje
• Raje : Sekedas
• Jaye : Buik, Klawu, Brumbun Kedas, Brumbun biru polos mate putih
• Kaon : Serawah Biru mate bang, Wangkas, Biying biru mate bang, Biying biru maye selem
ANGGARA PAHING
• Nganginang sareng kelod leb ayam saking kelod kauh
• Raje : Serawah biru mate selem kuping putih
• Jaye : Ijo, brumbun, biying mate selem, sa kuning
• Kaon : Sekedas, Wangkas, Buik, klawu, Brumbun apit mate putih
ANGGARA PON
• Nganginang sareng kauh leb ayam saking kauh
• Raje : Wangkas biru bangkarne,buik kedas mate putih
• Jaye : Brumbun Kedas, serawah mate kuning, ijo kedas
• Kaon : Biying biru mate selem, Biying kuning mate selem, serawah Kuning dimpil mate selem
ANGGARA WAGE
• Ngajanang sareng kelod, leb ayam saking kaje
• Raje : Wangkas biru bangkarne mate selem
• Jaye : Brumbun, klawu kuning bangkarne mate selem
• Kaon : Sekedas mate putih, Sekuning mate putih, Serawah, Buik, Ijo poleng mate putih
ANGGARA KLIWON
• Nganginang sareng Kelod , leb ayam saking Kaje
• Raje : Serawah Kuning kuping putih, Serawah biru kuping putih
• Kaon ; Brumbun , Wangkas , Brumbun Kedas
BUDA UMANIS
• Ngajanang sareng Kelod, leb ayam saking kangin
• Raje : Serawah biru mate bang
• Jaye : Ijo, Buik polos mate bang, Wangkas
• Kaon : Klawu kuning mate putih, Papak, Serawah, Biying, Brumbun kuning mate kuning, Ijo Mate Kuning
BUDA PAHING
• Ngajanang Sareng Kauh, leb ayam saking Kangin
• Raje : Biying kuning , Brumbun biru Papak mate bang
• Jaye : Klawu , Ijo , Buik Kedas dimpil mate bang
• Kaon : Wangkas Kuning sangkur mate selem kuping putih , biying , Serawah sangkur kuning mate putih
BUDA PON
• Ngajanang sareng kauh, Leb ayam saking Kelod
• Raje : Biying Kuning polos mate putih bangkarne
• Jaye : wangkas, Brumbun, Sekuning polos mate putih
• Kaon : Klawu biru, klawu kedas, serawah Papak Mate selem, Ijo biru, Ijo kedas, Buik, serawah Biru
BUDA WAGE,
• Ngelodang sareng Kauh, leb ayam saking kelod sareng kangin
• Raje : Ijo biru polos, Brumbun biru mate kuning
• Jaye : Wangkas kedas mate kuning
• Kaon : Klawu kuning, Buik kuning papak jambul, Brumbun kuning
BUDA KLIWON
• Nganginang sareng kauh, leb ayam saking Kelod
• Raje : buik Kuning
• Jaye : Serawah kedas, Serawah Jambul
• Kaon : Brumbun, Klawu, Ijo kedas jambul bangkarne
WRESPATI UMANIS
• Nganginang sareng ngelodang, leb ayam saking Kauh sareng kelod
• Raje : Sekedas bangkarna
• Kaon : Biying Kuning kuping putih
WRESPATI PAHING,
• Nganginang sareng Kauh, leb ayam saking kelod
• Raje ; Brumbun apit kuping putih, Sekedas pellet lekong kuping putih, Serawah kuning
• Jaye : Serawah kuning bangkarne, Wangkas, Biying kuning bangkarne
WRESPATI PON,
• Nganginang sareng Kauh, leb ayam saking Kelod
• Raje : Biying Kuning mate kuning
• Jaye : Wangkas, Serawah kedas, Ijo kuning mate kuning, Papak Ireng
• Kaon : Brumbun, ijo Biru mate selem, Buik, Biying biru, Papak kedas mate bang
WRESPATI WAGE,
• Kaje sareng kangin, leb ayam saking Kelod
• Raje : Serawah kedas jambul, Serawah kuning jambul
• Jaye : Klawu, Buik kedas jambul
• Kaon : Ijo, biying biru, Wangkas, brumbun biru
WRESPATI KLIWON,
• Ngelodang sareng Nganginang, leb ayam saking Kauh sareng Kelod
• Raje : Ijo biru
• Jaye : Serawah, Buik, Biying biru
• Kaon : Serawah kedas, Kalwu, Brumbun kedas, Wangkas kedas
SUKRA UMANIS
• Kaje sareng kauh , leb ayam saking kaje sareng kauh
• Raje ; Buik kuning papak Godeg
• Jaye ; Sekedas, Ijo bangkarne
• Kaon ; Klawu biru
SUKRA PAHING,
• Ngajanang sareng Kauh, leb ayam saking Kaje
• Raje ; Sekedas papak mate bang
• Jaye ; Buik, Serawah, Biying Kuning, Biying kedas mate bang
• Kaon ; Brumbun biru mate putih, Wangkas kedas, klawu polos, Ijo biru polos mate putih
SUKRA PON,
• Ngelodang sareng kauh, leb ayam saking kangin lan Kaje
• Raje ; buik kuning papak mate putih
• Jaye ; Brumbun, klawu kuning mate kuning, Wangkas papak
• Kaon ; Brumbun Apit, Ijo Cemeng polos mate selem
SUKRA WAGE,
• Ngelodang sareng Kauh, leb ayam saking Kangin sareng Kaje
• Raje ; Ijo biru, Serawah bang karne mate selem
• Jaye ; Buik, Klawu kedas
• Kaon ; Wangkas, biying kuping putih, Biying brumbun, Serawah kuping putih
SUKRA KLIWON ,
• Nganginang sareng Kauh, leb ayam saking Kangin sareng Kaje
• Raje ; Ijo biru jambul mate selem kuping putih
• Kaon ; sekedas mate bang, Serawah, Wangkas, brumbun kedas dimpil pellet mate kuning
SANISCARE UMANIS,
• Ngelodang sareng kauh, leb ayam saking Kaje
• Raje ; Serawah susuk pellet
• Kaon ; sekedas, Biying biru Wangkas
SANISCARE PAHING,
• Kaje Sareng Kelod, leb ayam saking kelod kauh
• Raje ; Biying Cemeng Sangkur
• Jaye ; Brumbun, Ijo, Buik sangkur
• Kaon ; Sekedas, Serawah, Wangkas, Klawu
SANISCARE PON,
• Ngelodang sareng Kangin, leb ayam saking Kaje
• Raje ; Serawah biru bangkarne mate selem
• Jaye : Sekedas, Wangkas, Biying biru mate putih
• Kaon ; Buik sangkur mate bang kuping putih, Ijo, Brumbun, Papak Gagade mate bang
SANISCARE WAGE,
• Ngajanang sareng Kangin, leb ayam saking Kelod Kauh
• Raje ; Ijo biru lekong sandeh bangkarne mate selem
• Jaye ; Buik, Klawu, sekedas lekong
• Kaon ; Wangkas kuning kuping putih, Biying , Brumbun, Serawah papak kuning kuping putih
SANISCARE KLIWON,
• Ngelodang sareng Kangin, leb ayam saking Kaje
• Raje ; Ijo biru bangkarne
• Jaye ; Serawah, ijo, Sekedas bang karne
• Kaon ; Klawu kuning, Biying wangkas, Brumbun
REDITE UMANIS,
• Ngajanang sareng kangin , leb ayam saking Kangin
• Raje ; Brumbun Kuning kuping putih
• Jaye ; Serawah kedas jambul bangkarne
• Kaon ; Buik, Klawu, Ijo kedas jambul bang karne
REDITE PAHING,
• Nganginang sareng Kauh, leb ayam saking Kelod
• Raje ; serawah kuning mate putih, Buik Kedas
• Jaye ; Ijo, Biying mate Kuning
• Kaon ; sekedas, Wangkas biru mate selem bang karne
REDITE PON,
• Nganginang sareng kauh, leb ayam saking kelod
• Raje ; Seluiring Brumbun
• Jaye ; Ijo, Serawah, Sebiru kuping putih
• Kaon ; Sekedas, Biying, Wangkas, Klawu kuning, Papak bangkarne
REDITE WAGE,
• Nganginang sareng kauh, leb ayam saking Kelod
• Raje ; Sekedas
• Kaon : Buik, Serawah, Klawu, Biying polos mate putih, klawu kedas mate putih
Redite Kliwon
• Ngauhang sareng kaje, leb ayam saking Kelod
• Raje ; Klawu selem, Biying selem, Ijo bangkarne
• Jaye ; Biying suku dare, ijo poleng, Klawu bangkarne
• Kaon ; Sekedas, Brumbun kedas, Biying kedas, Klawu kedas, Ijo kedas
Pakeling Tajen
• Apabila para pembaca memiliki ayam aduan yang sudah pernah menang dalam aduan Tajen, agar tidak mengadu-nya kembali pada hari Redite Umanis,
• Apabila saat aduan adalah “Pasah ketemu Tungleh” (pasah tungleh), ini adalah dina pengayam-ayaman paling baik balikang / badingang
• Apabila berangkat ke arena Tajen, kurungan ayam dilarang dipindah dari posisi saat mengambil ayam aduan, dan juga dilarang menerima sapaan apalagi menjawab sapaan teman/orang lain.
Kejayaan Ayam Aduan Berdasarkan Primbon Dina (hari)
Percaya atau tidak, bahwa trnyata ayam aduan memiliki keberuntungan(menangan) dikalangan(arena pertandingan) apabila ayam tersebut turun di arena pertandingan dengan hari yang tepat menurut primbon warna kaki ayam tersebut.
Warna Kaki Ayam Aduan Tajen
Kuning = 9
Hitam = 5
Putih = 7
Hitam rajah = 5
Hijau = 5
Hari Aduan Tajen (SAPTA WARA)
Jumat = 6
Sabtu = 9
Minggu = 5
Senin = 4
Selasa = 3
Rabu = 7
Kamis = 8
Hari aduan Tajen (PANCA WARA)
Umanis (legi) = 5
Paing = 9
Pon = 7
Wage = 4
Kliwon = 8
Contoh:
Apabila kita mempunyai ayam warna putih,maka ngadua ayam tersebut sebaiknya pada hari rabu pon atau minggu pahing, dengan asumsi bahwa pada hari rabu yang nilainya 7 dan pon nilainya 7 dan warna kaki ayam putih nilainya 7,kalau kita jumlahkan nilai diantara ketiganya itu adalah 21, asumsi bahwa kita menang itu adalah jumlah nilai apabila dibagi 3 mnghasilkan bilangan biasa yang tidak ada koma (misal 7,2 atau 7,1) karena jumlah 21 bila dibagi 3 menghasilkan angka 7 (tidak ada koma) berarti pada hari rabu pon itu menang adalah ayam yang mempunyai sisik kaki putih yang penting penjumlahan dari ketiga aspek tersebut.
Arah melepaskan Ayam Aduan Tajen
Timur = 1
Selatan = 2
Barat = 3
Utara = 4
Kalau untuk menentukan dari arah mana kita melepas ayam aduan,hitungannya sama dengan penjumlahan dengan yang di atas. Apabila kita mempunyai kaki ayam putih dan kita adu pada saat hari rabu pon, hitungannya dumulai dari arah timur.
Untuk nilai 21 adalah melepas dari timur, mengapa?
Untuk nilai Arah:
= timur
= selatan
=barat
=utara
Nanti kalau diteruskan angka 21 ( jumlah dari tiga aspek di atas) nanti akan ketemu pada arah timur jadi kalau melepas ayam harus dari sebelah timur menghadap ke barat.
Maksudnya disini adalah:
jumlah nilai warna kaki (ayam) + nilai hari (sapta wara)+ nilai hari(panca wara) dibagi 4,
jika jumlah bilangan biasa (tanpa koma) berarti nilai arahnya:
• 4/0 arah utara,
• sisa 3 arah barat,
• sisa 2 arah selatan,
• sisa 1 arah timur.
Warna Dominan Pakian untuk Bebotoh Tajen
• Pahing = merah
• Legi (umanis) = putih
• Pon = kuning
• Wage = hitam
• Kliwon = warna-warni
Posisi Melihat Aduan di Area Tejen untuk Bebotoh
• Legi (umanis), melihat ayam aduan dari sisi timur arena tajen
• Paing, melihat ayam aduan dari sisi selatan arena tajen
• Pon, melihat ayam aduan dari sisi barat arena tajen
• Wage, melihat ayam aduan dari sisi utara arena tajen
• kliwon, melihat ayam aduan dari sisi pojok barat dan selatan arena tajen
Menurut Sejarah Tajen dianggap sebagai sebuah proyeksi dari salah satu upacara di Bali yang dinamakan tabuh rah. Tabuh rah merupakan sebuah acara suci yang dilangsungkan sebagi kelengkapan saat upacara macaru atau bhuta yadnya yang dilakukan pada saat tilem. Upacara tabuh rah biasanya dilakukan dalam bentuk adu ayam atau sabung ayam sampai salah satu ayam yang di tandingkan mengeluarkan darah dan menetes di tanah.
Ada juga yangberpendapat bahwa judi tajem sudah ada dari jaman sebelum ajaran agama Hindu masuk ke Bali yaitu abad X Masehi. Tapi pendapat itu masih perlu untuk di pelajari karena masyarakat Bali lebih mempercayai sejarah Tabuh Rah. Informasi Sabung Ayam memberikan informasi sesuai dengan referensi masyakat dan semoga informasi berguna bagi anda yang merupakan pecinta sabung ayam .
Artikel yang Terkait :